„Ruch może zastąpić wszystkie lekarstwa, ale żadne lekarstwo nie jest w stanie zastąpić ruchu”. (S.A.Tissot)
Ciało człowieka jest stworzone do ruchu. Pozytywny wpływ aktywności fizycznej na zdrowie został wielokrotnie potwierdzony licznymi badaniami. Różne formy ruchu powinny być częścią każdego dnia, a ilość i jakość zalet aktywności fizycznej zdecydowanie przewyższa ryzyko jakie niesie za sobą ruch. Regularna aktywność fizyczna przynosi korzyść wszystkim, niezależnie od wieku. Należy jednak uwzględnić indywidualne możliwości i stan zdrowia. Światowa organizacja zdrowia WHO (World Health Organization) regularnie publikuje zalecenia do podejmowania aktywności fizycznej, oparte na wieloletnich badaniach naukowych.
Jaki wpływ ma aktywność fizyczna na organizm człowieka?
Regularnie podejmowana aktywność fizyczna kształtuje odporność i wydolność organizmu, pomaga w profilaktyce lub opóźnianiu rozwoju wielu chorób takich jak np. nadwaga, otyłość, cukrzyca, choroby układu krążenia i układu oddechowego, osteoporoza, niektóre typy nowotworów i wiele innych. Kształtuje zdolności motoryczne, poprawia jakość snu i funkcje mózgu, kształtuje postawę ciała i zapobiega powstawaniu lub spowalnia progresję wad postawy.
Ponadto podejmując aktywność fizyczną, dzięki gospodarce hormonalnej może zredukować się poziom stresu i przeciążeń psychicznych. Poprawia się samopoczucie psychiczne, może kształtować się pozytywna samodyscyplina oraz umiejętności nawiązywania relacji społecznych. Jak więc widzimy zalety aktywności fizycznej, to nie tylko lepsze samopoczucie, ale także i szereg pozytywnej energii dla naszego organizmu.
Wśród ogólnych zaleceń dla wszystkich grup wiekowych, rekomenduje się:
-
początkowo podejmowanie aktywności w niewielkim stopniu, a następnie stopniowe zwiększanie intensywności i częstotliwości ćwiczeń
-
ograniczanie siedzącego trybu życia (w szczególności użytkując sprzęty elektroniczne) do minimum
Należy zwrócić uwagę na stan zdrowia, w szczególności na ograniczenia lub przeciwwskazania lekarskie do intensywnego wysiłku. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zdrowotnych warto zwrócić się o pomoc do specjalisty. Warto też skorzystać z konsultacji z fizjoterapeutą, który pomoże dobrać rodzaj aktywności fizycznej, określić jej częstotliwość i intensywność indywidualnie dla każdej osoby.
Aktywność fizyczna dzieci:
-
Dla dzieci i młodzieży w wieku 5 - 17 r.ż WHO zaleca, by aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności wynosiła 60 minut dziennie, w tym co najmniej 3 razy w tygodniu powinien być to intensywny wysiłek (aerobowy). Aktywność fizyczna u dzieci powinna oferować różnorodność ruchową, być dobrana do wieku i możliwości dziecka; powinna również sprawiać dziecku radość.
-
Dzieci z niepełnosprawnościami powinny być aktywne fizycznie w podobnym wymiarze godzin, ze szczególnym uwzględnieniem ćwiczeń rehabilitacyjnych. Należy brać pod uwagę zalecenia lekarskie i możliwości dziecka.
Aktywność fizyczna dorosłych
-
Wszystkim osobom w wieku 18 - 64 lat WHO rekomenduje podejmowanie aktywności fizycznej przez 150 - 300 minut umiarkowanego wysiłku tygodniowo, w tym 75-150 minut intensywnego wysiłku w tygodniu. Co najmniej 2 razy w tygodniu dorośli powinni wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie i ćwiczenia wytrzymałościowe.
-
Osoby starsze, powyżej 65 r.ż., również te chorujące na choroby przewlekłe, powinny wykonywać ćwiczenia z asystą osób trzecich lub w bezpiecznym miejscu w podobnym wymiarze czasowym. Ważne, aby ćwiczenia były dostosowane do ich możliwości oraz uwzględniały trening równowagi i siły w celu zapobiegania upadkom.
Aktywność fizyczna kobiet w ciąży
WHO rekomenduje kobietom w ciąży i w okresie połogu aktywność fizyczną około 150 minut tygodniowo, jeśli nie ma przeciwwskazań lekarskich. Warto zadbać by intensywność podejmowanej aktywności była umiarkowana, korzystne są także ćwiczenia rozciągające.
Aktywność fizyczna jest niezbędnym elementem życia człowieka w każdym wieku. Pozytywnie wpływa na utrzymanie dobrej kondycji zarówno fizycznej jak i psychicznej. Ponadto WHO podkreśla, że każda aktywność jest lepsza niż żadna. Warto więc zastanowić się nad swoim stylem życia i zmienić nawet niewielkie nawyki; wybrać spacer lub rower zamiast samochodu, schody zamiast windy, znaleźć czas na regularne ćwiczenia oraz zachęcać swoich bliskich do podejmowania aktywności. Pamiętajmy także o prawidłowym nawodnieniu organizmu w ciągu dnia, także podczas wysiłku fizycznego.
mgr Dagmara Pikulska - fizjoterapeutka
