Co to jest błonnik i co należy robić, aby miał swoją moc?
Błonnik - inaczej włókno pokarmowe, jest to substancja pochodzenia roślinnego, która nie ulega trawieniu w naszym układzie pokarmowym. Wśród zespołu substancji zaliczanych do błonnika należy:
- celuloza,
- pektyny,
- hemicelulozy,
- lignina,
- gumy roślinne.
Niektóre z nich są rozpuszczalne w wodzie (pektyny, gumy śluzowe). W dietetyce używa się podziału błonnika na:
- pokarmowy - zawarty w produktach roślinnych
- funkcjonalny- znajdujący się w suplementach diety, wyizolowany z produktów naturalnych.
Błonnika nie zawierają m.in.
- mięso,
- ryby,
- mleko,
- jaja,
- alkohole,
- masło,
- oleje,
- inne produkty tłuszczowe.
Do właściwości błonnika zaliczamy przyspieszenie przemiany materii (wskazany w nadwadze i otyłości), obniżenie stężenia glukozy we krwi (zalecany w cukrzycy typu 2), obniżenie ciśnienia tętniczego krwi (promowany w nadciśnieniu tętniczym).
Dodatkowo włókno pokarmowe wskazane jest w prewencji nowotworów np. jelita grubego. Przeciwwskazaniem do stosowania diety wysokobłonnikowej są m.in. stany zapalne żołądka, trzustki, dróg żółciowych i jelit (w tym nieswoiste zapalenia jelit) oraz choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Włókno pokarmowe usprawnia pracę układu pokarmowego (zapobiega zaparciom), gdyż wchłania wodę i przyspiesza eliminację niestrawionych resztek pokarmu. Dlatego przy stosowaniu suplementów diety zawierających błonnik oraz przy diecie wysokobłonnikowej, należy pamiętać o odpowiednim spożyciu płynów. Błonnik do spęcznienia potrzebuje wody. Często nie ma takiej informacji na etykiecie suplementu.
Odpowiednia ilość błonnika
Ważna jest też dawka błonnika w diecie. Zbyt duże ilości włókna pokarmowego mogą powodować:
- wzdęcia,
- biegunki,
- w skrajnych przypadkach podrażnienie jelit.
Zwiększenie ilości błonnika powinno odbywać się pod kontrolą dietetyka. Najlepiej, aby podaż ta była stopniowa, tak aby przewód pokarmowy mógł się zaadaptować oraz by uniknąć objawów ubocznych.
Dietetyk
mgr Klaudia Łochocka-Malikowska
