Skolioza idiopatyczna jest trójpłaszczyznową, strukturalną deformacją (skrzywieniem) kręgosłupa i tułowia o nieznanym pochodzeniu. Objawia się m.in. asymetrią wcięć w talii, asymetrią ustawienia barków i łopatek, asymetrią linii wyrostków kolczystych (kręgosłupa) oraz obecnością garbu żebrowego w skłonie tułowia w przód. Leczenie skoliozy idiopatycznej obejmuje leczenie zachowawcze (specyficzna fizjoterapia oraz gorsetowanie) i leczenie operacyjne. W każdym przypadku kompleksowe leczenie skoliozy idiopatycznej wymaga zastosowania indywidualnie dobranych przez fizjoterapeutę ćwiczeń, według specyficznych metod fizjoterapii dla skolioz (PSSE - Physiotherapy Scoliosis Specific Exercises). Do metod specyficznych, rekomendowanych przez towarzystwo SOSORT (Society on Scoliosis Orthopaedic and Rehabilitation Treatment) należą: SEAS, Metoda Schroth, BSPTS, FITS, Metoda Dobosiewicz, Metoda Lyońska oraz Side Shift. Poniżej przedstawiamy Państwu niektóre z nich.
Więcej o specyfice skolioz i procesie leczenia możecie Państwo przeczytać w poradniku pacjenta: Skolioza idiopatyczna - czym jest, jak ją rozpoznać i leczyć?
Metoda SEAS - Scientific Exercise Approach to Scoliosis
Leczenie skoliozy metodą SEAS bazuje na trójpłaszczyznowej autokorekcji postawy ciała (indywidualnie dobranych, specyficznych ruchach tułowia wykonywanych w odpowiedniej kolejności) bez wykorzystania pomocy zewnętrznych, a następnie utrzymanie korekcji podczas czynności bez/z użyciem przyborów lub przyrządów oraz czynności dnia codziennego. Terapia skolioz SEAS ma na celu uzyskanie kontroli posturalnej, osiągnięcie przez pacjenta stabilności podczas 3D autokorekcji oraz wyuczenie nawyku przybierania prawidłowej postawy (nauczanie i integracja odruchu w układzie nerwowym). Terapia SEAS wykorzystywana jest również do ćwiczeń w gorsecie korekcyjnym. Metodę SEAS wykorzystuje się w terapii pacjentów ze skoliozą idiopatyczną, efektywne jest także leczenie choroby Scheuermanna i leczenie wad postawy wg SEAS zarówno u dzieci jak i u osób dorosłych.
Więcej informacji o metodzie SEAS znajdziecie Państwo na stronie: Metoda SEAS
Metoda BSPTS - Barcelona Scoliosis Physical Therapy School
Założeniami metody BSPTS jest możliwie jak największa trójpłaszczyznowa korekcja kręgosłupa i postawy ciała, techniki asymetrycznego rozprężania klatki piersiowej, aktywacji mięśniowej oraz integracji nowo uzyskanej pozycji ciała. Ważnym elementem metody jest dokładna i prawidłowa diagnostyka pacjenta, oraz zalecenia terapeutyczne zgodne z doświadczeniami klinicznymi terapeutów, dowodami naukowymi oraz preferencjami pacjenta i jego rodziców. Leczenie skoliozy metodą BSPTS jest efektywne zarówno u pacjentów w młodszym wieku jak i u osób dorosłych. Terapia BSPTS może być stosowana u pacjentów po operacji skrzywienia a także u pacjentów ze skoliozą inną niż idiopatyczną. Możliwe jest także leczenie wad postawy wg BSPTS, choroby Scheuermanna oraz wad klatki piersiowej.
Więcej informacji o metodzie BSPTS możecie Państwo przeczytać na stronie: Metoda BSPTS
Metoda FITS - Funkcjonalna Indywidualna Terapia Skolioz
Terapia FITS powstała dla potrzeb diagnostyki i terapii osób ze skoliozami, wadami postawy oraz chorobą Scheuermanna. Autorami metody są polscy fizjoterapeuci - dr n. med. Marianna Białek i mgr Andrzej M’hango DO. Po badaniu i edukacji pacjenta przechodzi się do terapii, na którą składają się ćwiczenia propriocepcji, normalizacja napięć mięśniowo - powięziowych (usuwanie barier mięśniowo - powięziowych w ciele) oraz trójpłaszczyznowa korekcja.
Leczenie skoliozy metodą FITS i jej podstawowe aspekty:
- edukacja, uświadamianie pacjenta,
- badanie zdolności biernego i czynnego ruchu korekcyjnego,
- usuwanie barier mięśniowo-powięziowych,
- budowanie i stabilizacja nauczonych wzorców ruchowych,
- dodawanie kompensacji czynnościowych jako korekcja łuku pierwotnego.
Więcej informacji o metodzie FITS możecie Państwo przeczytać na stronie: Metoda FITS
Zapraszamy również do przeczytania informacji o leczeniu gorsetem ortopedycznym pacjentów ze skoliozą idiopatyczną: Leczenie gorsetem ortopedycznym pacjenta ze skoliozą idiopatyczną.
Jeśli u Państwa dziecka podejrzewa się lub zdiagnozowano skoliozę idiopatyczną, chorobę Scheuermanna lub inne wady w postawie, zapraszamy na wizytę do Centrum Medycznego Stanley. Lekarz ortopeda oraz fizjoterapeuta - specjalista w tej dziedzinie przeprowadzą odpowiednie badania oraz zaproponują dalsze, indywidualnie dobrane postępowanie.
mgr Dagmara Pikulska, mgr Dominika Bartczak
